Regulacja gitary elektrycznej

Regulacja gitary elektrycznej jest niezwykle istotnym elementem dbania o instrument, który bezpośrednio wpływa na jakość gry, wygodę użytkowania, precyzję brzmienia oraz długowieczność samego sprzętu. Nawet w przypadku instrumentów najwyższej jakości, które wychodzą z rąk doświadczonych lutników lub są produkowane przez renomowane marki, konieczność dostosowania poszczególnych parametrów może pojawić się zarówno tuż po zakupie, jak i w trakcie codziennego użytkowania.

Zmienne warunki atmosferyczne, takie jak wahania temperatury i wilgotności, transport czy intensywna gra, mogą wpłynąć na stabilność ustawień gitary. Właściwa regulacja pozwala na uzyskanie idealnego balansu między komfortem a brzmieniem, zapewniając, akcja strun nie będzie zbyt wysoka ani zbyt niska, a instrument będzie trzymał strój w każdym miejscu na gryfie. W przeciwnym razie, nawet najlepszy instrument może okazać się trudny do opanowania i nie dostarczać radości z gry. Regularna kontrola i korekcja takich elementów jak akcja strun, menzura czy krzywizna gryfu jest nieodzowna, jeśli chcemy, aby nasza gitara elektryczna działała bez zarzutu przez długie lata.

Wymiana strun w nowej gitarze elektrycznej

Choć nowa gitara elektryczna zazwyczaj jest dostarczana z fabrycznie zamontowanymi strunami, czasami warto rozważyć ich wymianę. Struny mogą być stare lub niewłaściwie dobrane do Twoich preferencji muzycznych. Oto, co warto wiedzieć:

Nie zawsze nowe gitary trafiają do sklepu bezpośrednio z fabryki. Mogą przeleżeć pewien czas na półkach sklepowych, a struny mogą być lekko zabrudzone, zaśniedziałe lub uszkodzone. Jeśli zauważysz jakiekolwiek plamy, rdzę lub pęknięcia, natychmiast wymień struny.

Struny dostarczane fabrycznie mogą nie być dopasowane do Twojego stylu gry. Zwróć uwagę na grubość strun. Lżejsze struny (np. 0.009-0.042) są łatwiejsze do gry, ale mogą dawać cieńszy dźwięk, podczas gdy grubsze (np. 0.010-0.046) są bardziej wymagające, ale oferują bogatszy ton i dłuższe wybrzmiewanie.

Po założeniu nowego zestawu strun pamiętaj, aby kilkakrotnie je nastroić i „rozciągnąć”, szarpiąc struny i ponownie naciągając je do odpowiedniego stroju. Dzięki temu nowy zestaw szybciej osiągnie stabilność i gitara będzie dłużej trzymać strój.

Ustawianie akcji strun

Akcja strun to odległość między strunami a podstrunnicą gitary. Jej odpowiednie ustawienie ma kluczowe znaczenie dla komfortu gry oraz dla jakości brzmienia. Zbyt wysoka akcja utrudnia grę i wymaga większego nacisku na struny, podczas gdy zbyt niska może prowadzić do obijania strun o progi, co powoduje niepożądane brzęczenie.

Wysokość akcji strun można dostosować poprzez regulację mostka. Proces ten różni się w zależności od rodzaju mostka:

 

Mostek stały (Tune-o-Matic)

W tym przypadku mamy dwie główne śruby po obu stronach mostka, które pozwalają na podniesienie lub obniżenie całego mostka. Obracając śruby zgodnie z ruchem wskazówek zegara, podnosimy mostek, a w przeciwną stronę – obniżamy. Drobne korekty mogą znacząco wpłynąć na komfort gry.

Mostek ruchomy (Tremolo, Floyd Rose)

W przypadku mostków z funkcją tremolo proces jest bardziej skomplikowany. Trzeba uwzględnić sprężyny znajdujące się wewnątrz gitary, które równoważą naciąg strun. Regulując śruby na końcach mostka, można podnosić lub obniżać akcję strun. Ważne jest, aby po każdej zmianie wysokości mostka sprawdzić, czy mostek jest odpowiednio wypoziomowany względem korpusu gitary.

Krzywizna gryfu to inny ważny aspekt wpływający na akcję strun. Gryf może być lekko wygięty do przodu lub do tyłu, co może wymagać regulacji pręta naprężeniowego. Pręt naprężeniowy znajduje się wewnątrz gryfu i najczęściej można się do niego dostać od strony główki gitary (pod pokrywką z logo producenta) lub rzadziej od strony korpusu gitary.

Do regulacji pręta potrzebny będzie odpowiedni klucz imbusowy. Kręcąc prętem zgodnie z ruchem wskazówek zegara, prostujemy gryf, a kręcąc w przeciwną stronę, zwiększamy wygięcie. Przed przystąpieniem do regulacji sprawdź, jak wygląda aktualny stan gryfu – najlepiej zrobić to patrząc wzdłuż gryfu od strony mostka.

Należy pamiętać, że regulacje pręta naprężeniowego powinno się przeprowadzać stopniowo. Małe korekty (np. ćwierć obrotu) mogą mieć duży wpływ na ustawienie gryfu. Jeśli nie masz doświadczenia, lepiej skonsultować się z profesjonalistą, gdyż zbyt mocne dokręcenie pręta może uszkodzić gryf.

Ustawianie menzury gitary

Menzura to czynna długość struny, która wpływa na precyzję intonacji. Regulacja menzury jest niezbędna, jeśli gitara nie trzyma stroju na wyższych pozycjach na gryfie. Nieprawidłowo ustawiona menzura może sprawić, że gitara, mimo odpowiedniego stroju pustych strun, będzie „fałszować” przy graniu akordów i melodii na dalszych progach.

Najlepszym sposobem na sprawdzenie poprawności menzury jest test na dwunastym progu:

1. Nastrój strunę do odpowiedniego dźwięku (np. E dla struny E6).
2. Zagraj tę samą strunę, ale przyciskając ją na dwunastym progu.
3. Jeśli dźwięk na dwunastym progu jest wyższy od pustej struny, menzura jest za krótka. Jeśli jest niższy, menzura jest za długa.

Menzurę regulujemy, przesuwając wózki mostka do przodu lub do tyłu:

W mostkach stałych

Każda struna ma swój indywidualny wózek, który można przesuwać za pomocą śrubki znajdującej się z tyłu mostka. Przesuwając wózek w stronę mostka, wydłużamy menzurę, a przesuwając go w przeciwną stronę – skracamy.

W mostkach ruchomych

Podobnie jak w przypadku regulacji akcji strun, ustawienie menzury w mostku ruchomym wymaga delikatnego balansu między naciągiem sprężyn a naprężeniem strun. Każda zmiana wymaga ostrożności, aby uniknąć destabilizacji mostka.

Po dostosowaniu wózków należy ponownie nastroić gitarę i powtórzyć test na dwunastym progu, aż uzyskasz prawidłowy dźwięk.

Regulacja gitary elektrycznej to nie tylko kwestia poprawy komfortu gry, ale także precyzji intonacji i trwałości instrumentu. Wymiana strun, ustawienie akcji strun, korekcja krzywizny gryfu oraz dostosowanie menzury to kluczowe aspekty, które powinny być regularnie sprawdzane i dostosowywane. Choć niektóre z tych czynności mogą wydawać się skomplikowane, z odrobiną cierpliwości i odpowiednimi narzędziami można je opanować. Jeśli jednak którykolwiek z tych procesów wydaje Ci się zbyt trudny, zawsze możesz oddać gitarę do lutnika lub doświadczonego technika w sklepie muzycznym, który dokona niezbędnych regulacji.